Aromaterapia, czyli terapia olejkami eterycznymi, jest to forma medycyny naturalnej. Odnosi się do szeregu tradycyjnych, alternatywnych lub uzupełniających terapii, wykorzystujących olejki eteryczne i inne aromatyczne związki roślinne.
Olejki eteryczne są używane na całym świecie od prawie 6000 lat w celu poprawy zdrowia lub nastroju. Aromaterapię definiuje się jako „zastosowanie terapeutyczne lub lecznicze zastosowanie substancji aromatycznych (olejków eterycznych) w celu holistycznego leczenia”. Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna (ang. International Organization for Standardization (ISO)) zdefiniowała olejek eteryczny jako „produkt otrzymywany z surowca roślinnego albo w drodze destylacji z wodą lub parą wodną, albo z epikarpu (skórki) owoców cytrusowych w procesie mechanicznym lub w drodze suchej destylacji. ”
Stwierdzono, że szereg olejków eterycznych wykazuje różny stopień aktywności przeciwdrobnoustrojowej i uważa się, że mają właściwości przeciwwirusowe, nicieniobójcze, przeciwgrzybicze, owadobójcze i przeciwutleniające. Zastosowania aromaterapii obejmują masaż, stosowanie miejscowe i inhalacje.
Użytkownicy powinni jednak mieć świadomość, że produkty „naturalne” to także związki chemiczne i mogą być niebezpieczne, jeśli zostaną użyte w niewłaściwy, niezgodny z przeznaczeniem sposób. Podczas stosowania olejków eterycznych ważne jest, aby postępować zgodnie z zaleceniami producenta lub specjalisty.
Aromaterapia – Stosowanie:
Aromaterapię zwykle stosuje się poprzez inhalację lub aplikację miejscową produktów zawierających olejki eteryczne.
Inhalacja:
Inhalacja olejków eterycznych to nic innego jak wdychanie rozpylanych w powietrzu olejków eterycznych, korzystając z urządzeń takich jak:
- Dyfuzor ewaporacyjny
- Dyfuzor ultradźwiękowy
- Dyfuzor nebulizujący
- Dyfuzor cieplny
Oprócz zapewnienia przyjemnego zapachu, olejki eteryczne mogą działać wspomagająco w dezynfekcji dróg oddechowych, w przebiegu przeziębienia, a także zmniejszać przekrwienie błon śluzowych górnych dróg oddechowych. A dodatkowo przyniosą korzyści psychologiczne, poprawiając nasze samopoczucie i nastrój.
Inhalacja olejków eterycznych stymuluje nasz układ węchowy, czyli część mózgu związaną z węchem. Cząsteczki dostające się do nosa lub ust przechodzą do płuc i krwiobiegu, a stamtąd do innych części ciała.
Gdy cząsteczki docierają do mózgu, wpływają na układ limbiczny, który jest powiązany z ośrodkowym układem nerwowym, odpowiedzialnym za oddychanie, tętno, emocje, pamięć, ciśnienie krwi i równowagę hormonalną. Dlatego wprowadzanie olejków eterycznych za pomocą inhalacji ma subtelny, całościowy wpływ na nasz organizm.
Zastosowanie miejscowe:
Olejki eteryczne można aplikować „miejscowo”, czyli bezpośrednio na skórę używając:
- Produkty do masażu
- Produkty do kąpieli
- Produkty do pielęgnacji
Olejki eteryczne zawarte w odpowiednich stężeniach w wyżej wymienionych produktach wchłaniają się przez skórę.
Masowanie obszaru, na który ma zostać nałożony produkt z olejkiem eterycznym, pobudza krążenie krwi, dzięki czemu wchłaniane jest wiele dobroczynnych substancji aktywnych, zawartych w olejkach eterycznych. Niektórzy twierdzą, że obszary naszego ciała bogatsze w gruczoły potowe i mieszki włosowe, takie jak głowa lub powierzchnie dłoni, podeszwy stóp i doły pachowe- skuteczniej wchłaniają olejki eteryczne oraz pozostałe substancje aktywne zawarte w produktach kosmetycznych.
Olejków eterycznych nigdy nie nakłada się bezpośrednio na skórę. Należy je zawsze rozcieńczyć olejem nośnikowym lub inną substancją nośną. Wystarczy dodać kilka kropel olejku np. do olejku jojoba.
Zazwyczaj rekomendowanym przez producentów stężeniem jest kilka lub kilkanaście kropli olejku eterycznego na 100 ml surowca nośnego takiego jak baza olejowa, baza woskowa lub balsam. Najpopularniejszymi olejami nośnikowymi są oleje tłoczone na zimno, m.in. olej ze słodkich migdałów, olej jojoba lub oliwa z oliwek.
Przed zaaplikowaniem preparatu na skórę, należy wykonać test alergiczny.
Jak wykonać test uczuleniowy?
Rozcieńcz olejek eteryczny w oleju nośnym w stężeniu dwukrotnie większym od planowanego użycia- wymieszaj mieszaninę w mikserze lub za pomocą mieszadła mechanicznego. Wetrzyj niewielką próbkę mieszaniny, wielkości ziarnka grochu, w wewnętrzną stronę przedramienia i poczekaj na reakcję. Jeśli w ciągu 24–48 godzin nie wystąpi reakcja alergiczna w postaci wysypki, zaczerwienienia lub innej reakcji, stosowanie preparatu powinno być dla Ciebie bezpieczne.
Niektóre osoby zgłaszają wystąpienie alergii na olejki eteryczne dopiero po kilkukrotnym ich użyciu, ma to związek z wytworzeniem przeciwciał na dany alergen. Jeśli wystąpi reakcja alergiczna, należy natychmiast zaprzestać stosowania preparatu i unikać wszelkich produktów zawierających dany olejek eteryczny.
Przyjęto, że objętość kropli wynosi 0,2 ml. Maksymalne stężenie większości olejków eterycznych – wynoszące 5 procent, jest ogólnie uważane za bezpieczne dla dorosłych. Jeżeli nie znasz maksymalnego, dopuszczalnego stężenia danego olejku, w stosowaniu na skórę, zapoznaj się z zaleceniami producenta lub z wynikami najnowszych badań, które pomogą Ci ustalić optymalne stężenie.
Nie zaleca się spożywania lub połykania olejków eterycznych. Przyjmowane doustnie olejki eteryczne mogą uszkodzić wątrobę lub nerki. Niektóre z nich mogą również prowadzić do interakcji z niektórymi lekami i mogą ulegać nieoczekiwanym przemianom metabolicznym w żołądku i jelitach.
Pamiętaj! Aromaterapia jest terapią uzupełniającą.
Aromaterapia nie jest lekarstwem na choroby, wysypki czy dolegliwości, ale może wspomagać konwencjonalne leczenie różnych schorzeń.
W wielu badaniach wykazano, że aromaterapia może wpływać na:
- Redukcję mdłości
- Bóle mięśniowe
- Bóle ciała
- Bóle głowy
- Lęki
- Pobudzenie
- Depresje i stres
- Zmęczenie i bezsenność
- Problemy z krążeniem
- Problemy menstruacyjne
- Problemy menopauzalne
- Łysienie lub wypadanie włosów
- Niektóre rodzaje łuszczycy
Jak działają olejki eteryczne?
Olejki eteryczne mają różne zastosowania i działanie.
Olejek Bazyliowy – Stosowany jest w celu poprawy koncentracji i łagodzenia niektórych objawów depresji. Może łagodzić bóle głowy i migreny. Natomiast należy go unikać w czasie ciąży.
Olejek Bergamotowy – W połączeniu z olejkiem eukaliptusowym może pomóc złagodzić problemy skórne, w tym spowodowane stresem i ospą wietrzną.
Olejek Miętowy – Może pomóc przy problemach trawiennych, lecz nie należy go spożywać.
Olejek Goździkowy – Łagodzi ból zębów, dziąseł i owrzodzenie jamy ustnej, należy go stosować wyłącznie miejscowo i nie wolno go połykać.
Olejek Eteryczny z Czarnego Pieprzu – Jest powszechnie stosowany w celu stymulacji krążenia krwi, bólów mięśni i siniaków. W połączeniu z olejkiem imbirowym stosowany jest w celu zmniejszenia bólu stawów.
Olejek Eteryczny z Rumianku – Może pomóc zwalczyć egzemę.
Olejek Eteryczny z Palczatki Cytronelowej – Jest krewnym trawy cytrynowej i działa jako środek odstraszający owady.
Olejek Goździkowy – Działa jako środek przeciwbólowy, łagodzi ból zębów. Jest również stosowany jako środek przeciwskurczowy, przeciwwymiotny, zapobiegający wymiotom i nudnościom oraz jako środek wiatropędny, zapobiegający powstawaniu gazów w jelitach. Ma właściwości antybakteryjne, przeciwutleniające i przeciwgrzybicze.
Olejek Eukaliptusowy – Może pomóc udrożnić drogi oddechowe podczas przeziębienia lub grypy. Często łączy się go z olejkiem miętowym. Wiele osób jest uczulonych na eukaliptus, dlatego należy zachować ostrożność w trakcie stosowania.
Olejek Eteryczny z Geranium – Można go stosować w przypadku problemów skórnych, w celu zmniejszenia stresu i jako środek odstraszający komary.
Olejek Jaśminowy – Jest uznawany za naturalny afrodyzjak. Chociaż brakuje na to dowodów naukowych, badania wykazały, że zapach kwiatu jaśminu zwiększa fale beta, które są powiązane z czujnością. Jako środek pobudzający może zwiększać przepływ krwi w narządach płciowych.
Olejek Lawendowy – Stosowany jest jako środek antyseptyczny w przypadku drobnych skaleczeń i oparzeń. Łagodzi objawy bólu głowy i migreny.
Olejek Cytrynowy – Poprawia nastrój i pomaga złagodzić objawy stresu i lekkiej depresji.
Olejek Eteryczny z Rozmarynu – Wspomaga wzrost włosów, może poprawiać pamięć, zapobiegać skurczom mięśni oraz wspomagać układ krążeniowy i nerwowy.
Olejek Eteryczny z Drzewa Sandałowego – Naturalny afrodyzjak.
Olejek Eteryczny z Drzewa Herbacianego – Ma właściwości antybakteryjne, antyseptyczne i dezynfekujące. Jest powszechnie stosowany w szamponach i produktach do pielęgnacji skóry, pomaga w leczeniu trądziku w połączeniu z metodami konwencjonalnymi, pomaga w złagodzeniu oparzeń i ukąszeń. Występuje w płynach do płukania jamy ustnej, ale nigdy nie należy go połykać, ponieważ jest toksyczny.
Olejek Tymiankowy – Redukuje uczucie zmęczenie, nerwowości i stresu.
Olejek Eteryczny z Krwawnika – Stosowany jest w leczeniu objawów przeziębienia i grypy oraz w celu zmniejszenia stanu zapalnego stawów.
Olejek do masażu zawsze powinien być wymieszany z „olejem nośnym”, który rozcieńczy olejki eteryczne i zapewni odpowiednie nawilżenie.
Kim są aromaterapeuci?
W Polsce są wykwalifikowani specjaliści w dziedzinie aromaterapii, którzy mogą przeprowadzić z Tobą konsultację. Aromaterapeuta wykona dokładny wywiad medyczny, wypyta Cię o styl życia, dietę i aktualną historię zdrowia a następnie zaleci odpowiedni „zabieg” aromaterapeutyczny.
Aromaterapia wymaga podejścia holistycznego. Zabiegi powinny być dostosowane do potrzeb fizycznych i psychicznych danej osoby. W zależności od potrzeb i preferencji pacjenta, aromaterapeuta może również zalecić pojedynczy olejek lub mieszanki olejków.
Produkty zawierające naturalne substancje oraz olejki do aromaterapii są ogólnodostępne i nie wymagają recepty, pod warunkiem, że nie są zarejestrowane jako produkt lecznicy.
Aromaterapeuta jest osobą wykwalifikowaną, to nie to samo, co masażysta korzystający z olejków aromaterapeutycznych.
Olejki Eteryczne – Świadomość Konsumenta:
Każdy olejek eteryczny ma inny skład chemiczny, dlatego przed zastosowaniem lub użyciem olejku eterycznego w celach wspomagających leczenie ważne jest, aby porozmawiać z wyspecjalizowanym aromaterapeutą, pielęgniarką, lekarzem, fizjoterapeutą lub farmaceutą.
Jako konsument, musisz mieć świadomość, że nie monitoruje się jakości produktów do aromaterapii, takich jak olejki eteryczne. Dlatego ustalenie, czy olejek eteryczny jest czysty, czy też zanieczyszczony lub syntetyczny, może być trudne. Niektóre produkty kosmetyczne i gospodarstwa domowego, takie jak balsamy, produkty do makijażu i świece, zawierają olejki, które są opisywane jako olejki eteryczne, ale w rzeczywistości są to syntetyczne olejki zapachowe.
Podobnie jak leki, olejki eteryczne należy traktować z należytą uważnością. Ważne jest, aby zasięgnąć profesjonalnej porady i dokładnie poznać zasady stosowania olejków, przeczytać instrukcję i wszelkie inne zalecenia producenta.
Aromaterapia Przeciwwskazania:
Podczas stosowania olejków eterycznych, każdorazowo zachowaj ostrożność!
Dobór odpowiedniego olejku eterycznego jest ważny, ponieważ olejki powodują reakcje w naszym organizmie. Nie wszystkie olejki przyniosą korzyść w taki sam sposób. Związki chemiczne zawarte w olejkach eterycznych mogą powodować działania niepożądane np. w połączeniu z lekami. Mogą zmniejszać skuteczność leków konwencjonalnych lub mogą pogorszyć twój stan zdrowia.
Osoby z wysokim ciśnieniem krwi powinny unikać olejków pobudzających, takich jak rozmaryn. Niektóre związki, zwarte w roślinach takich jak koper włoski, anyż i szałwia działają podobnie do estrogenów. Dlatego osoby z estrogenozależnym nowotworem piersi lub jajnika powinny ich unikać.
Skoncentrowane produkty mogą być trujące przed rozcieńczeniem i należy się z nimi obchodzić ostrożnie.
Niektóre olejki wytwarzają toksyny, które mogą powodować uszkodzenie wątroby, nerek i układu nerwowego, szczególnie jeśli są przyjmowane wewnętrznie. Połknięcie olejków eterycznych może być niebezpieczne, a w niektórych przypadkach śmiertelne.
Osoby cierpiące na którykolwiek z poniższych schorzeń powinny zachować szczególną ostrożność:
- Alergia
- Katar sienny
- Astma
- Choroby skóry, takie jak egzema lub łuszczyca
- Padaczka
- Nadciśnienie lub wysokie ciśnienie krwi
Aromaterapia Skutki Uboczne
Aromaterapia może powodować skutki uboczne, ale są one przeważnie łagodne i przechodzą bardzo szybko.
Potencjalne skutki uboczne:
- Mdłości
- Bóle głowy
- Reakcje alergiczne
Aromaterapia dla każdego? Nie koniecznie..
W aromaterapii stosuję się wiele olejków eterycznych, ich działanie oraz przeciwwskazania są bardzo zróżnicowane.
Nie ma badań jednoznacznie potwierdzających bezpieczeństwo stosowania aromaterapii przez kobiety w ciąży lub karmiące piersią, dlatego nie jest ona zalecana.
Kobiety karmiące piersią powinny unikać olejku miętowego, ponieważ może on przenikać do mleka matki.
Olejki eteryczne pochodzące z cytrusów mogą zwiększać wrażliwość skóry na światło ultrafioletowe, zwiększając ryzyko oparzeń słonecznych.
Niektóre olejki mogą wpływać na działanie konwencjonalnych leków, dlatego osoby stosujące wszelkiego rodzaju leki powinny najpierw skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Odpowiednie przechowywanie olejków eterycznych jest również istotne, ponieważ światło, ciepło i tlen mogą mieć oddziaływać na integralność olejku. Aby mieć pewność co do jakości, olejki eteryczne powinny pochodzić z renomowanego i zaufanego źródła.
Dokładne przestrzeganie instrukcji producenta zmniejsza ryzyko zagrożenia zdrowia użytkownika.
W niektórych częściach Europy Zachodniej aromaterapia jest włączona do głównego nurtu medycyny jako terapia antyseptyczna, przeciwwirusowa, przeciwgrzybicza i przeciwbakteryjna. We Francji niektóre olejki eteryczne podlegają przepisom dotyczącym leków na receptę i może je podawać lub przepisywać wyłącznie lekarz.
Aromaterapia może pomóc złagodzić niektóre schorzenia, należy ją jednak stosować prawidłowo i pod nadzorem wykwalifikowanego lekarza.
Aby przemycić elementy aromaterapii do Twoich codziennych czynności wybieraj produkty dodatkiem olejków eterycznych, np. świece, dyfuzory, środki czystości.